Kriz | Konular | Kitaplar

Hamsiye altın ayarı

Hamsiler Türk karasularını terkedince balıkçılar seferlerden boş dönmeye başladı
Karadeniz Bölgesi'nde en çok avlanan ve en çok tüketilen, Karadenizli için adeta 'göz bebeği' olan hamsinin deniz suyu sıcaklığı ve beslenme olanakları nedeni ile daha uygun dip sulara indiği ya da kuzeye göçmüş olabileceği bildirildi.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, hamsi sezonunun ortalarında olunmasına rağmen durgun bir avlanma sezonu yaşanıyor.

Balıkçılar bu yıl sezonun beklenenden daha av verimli geçtiğini belirtirken, balıkçı tezgahlarında da hamsinin yerini tirsi, kefal, istavrit gibi balıklar alıyor. Halen tezgahlarda hamsinin kilosu 6 TL dolayında alıcı bulurken, balıkçılar çoğu zaman buzhaneden stok hamsi satmak durumunda kaldığını söylediler.

Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Bat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, deniz suyu tuzluluğu ve sıcaklığının canlı dağılımında en önemli ekolojik faktör olduğunu belirterek, hamsi sezonun bu yıl durgun geçmesinde çeşitli faktörlerin etkili olabileceğini söyledi.

Yapılan çalışmalarda hamsinin göçe başladığı zamanda su sıcaklığı ile hamsi vücudunda biriken yağ düzeyi arasında yakın bir ilişki olduğunun anlaşıldığını belirten Bat, şunları kaydetti:

'Güney Karadeniz'e göç sırasında su sıcaklığı yüksek olduğundan hamsi yağlanması (daha iyi beslenme kondisyonu) fazladır. Örneğin hamsi yağlanması yüzde 14 olduğunda su sıcaklığı 14 derece iken göç edebilir. Eğer hamsi yağlanması yüzde 11 ise göçün başlaması için su sıcaklığının en az 11 derece olması gerekir. Gerçekte düşük sıcaklıkta hamsi beslenme kondisyonu kötüyse hiçbir şekilde göç edemez.'

Karadeniz'in kendisine has yapısıyla hızlı fiziksel ve kimyasal değişimin yanında özellikle istilacı türler bakımından hızla değişebilen ve yeni dengelere kavuşabilen özel bir deniz olduğunu söyleyen Bat, bu değişimlerin diğer balık türleri ile birlikte hamsi popülasyonunu da etkilediğini belirtti.

Hamsinin Ukrayna kıyılarında yumurtadan çıktığını ve buralarda beslenerek yağlandıktan sonra sonbaharda deniz suyu sıcaklığının düşmesiyle kışlamak için Doğu Karadeniz kıyılarına göçtüğünü anlatan Bat, bu göçün başlayabilmesi için hamsinin bu göçü yapabilecek kadar yeterli beslenerek yağlanmış olması gerektiğine işaret etti.

Ukrayna kıyılarında yağlanarak ve kendi yaşam payı olan enerjiyi alacak kadar beslenemeyen hamsinin göç edemediğini ifade eden Prof. Dr. Bat, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde hamsiler için besin kaynağı olan planktonların azalması, deniz suyu sıcaklığının artmasının hamsi sürülerini harekete geçirdiğini ifade ederek, hamsilerin derine inmiş olabileceklerini veya Ukrayna kıyılarına göçmüş olabileceklerini kaydetti.

-ÖNCEKİ YILLAR-

'Deniz suyu sıcaklığının düşmesi ve beslenme olanaklarının artması ile hamsi yine Doğu Karadeniz kıyılarına gelebilir' diyen Prof. Dr. Bat, şu bilgileri verdi:

'Karadeniz'in kuzey suları serin olursa hamsi kasım ayının başından itibaren daha sıcak olan güneye doğru kışlamak üzere göç eder. Yaptığımız çalışmada 2006-2007 yılı balıkçılık sezonunda hamsinin besini çok iyi olup yağlanmalarının göç etmek için en iyi değerde olduğunu gördük.

Diğer bir durum hamsinin göç etmek için yeterli yağ rezervi yapamamasıyla ilgilidir. Böyle bir durumda su sıcaklığı kısmen yüksektir ve hamsi kışın uygun bir ortamda besin kondisyonu ihtiyacı için beslenme olanağı bulabilecektir. Bu durumu 2005 yılı balıkçılık sezonunda tespit ettik. O dönemde hamsi vücut yağ miktarı düşük olduğu için tüm kış aylarına Kırım kıyılarında kalmıştı.'

Prof. Dr. Bat, deniz suyu kirliliği, istilacı türler, aşırı avlanma gibi faktörlerin de hamsilerin besin kaynaklarını olumsuz etkileyeceği için hamsinin besin ihtiyacını karşılayabileceği yere göç etmesinde rol oynayacağına dikkat çekti.

Haber: AA

Konular