Enflasyon hem tüketici fiyatlarında hem üretici fiyatlarında yüzde 10'u aştı. Nisan ayında yeni sezonun açılmasıyla birlikte giyim ve ayakkabı fiyatları büyük oranda artarken kuru soğan'ın yüzde 47 zamlanması dikkat çekti. Vatandaş ise çaresiz...
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, nisan ayında en büyük fiyat artışı yüzde 47.08 ile zam şampiyonluğuna alışan kuru soğanda yaşandı.
Kuru soğanı sofraların diğer vazgeçilmezi domates izledi.
Gıdanın yanı sıra giyim ve ayakkabı da yeni sezon fiyatları ile enflasyonu yükselten kalemler arasında yer aldı.
Nisan ayında giyim ve ayakkabı fiyatları yüzde 10.58 artarken, gıda fiyatları yüzde 0.14, lokanta ve otel fiyatları ise yüzde 1.16 yükseldi.
Yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 10.19 olurken, ÜFE'de yüzde 10.42'ye tırmandı. Böylelikle TÜFE'de bir ay aradan sonra, ÜFE'de ise 2008 Kasım ayından sonra çift haneli enflasyon rakamına geri dönülmüş oldu.
Geçen yılın aynı ayında yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 6,13 oranında artarken, ÜFE'de yüzde 0,35 oranında gerilemişti. Böylece, nisan ayı itibariyle yıllık enflasyon, geçen yılın aynı ayına göre, TÜFE'de 4,06 puan, ÜFE'de 10,77 puan üstünde gerçekleşti.
Dört aylık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 4,55, ÜFE'de yüzde 6,69 düzeyinde gerçekleşti.
Nisan ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 6,87, üretici fiyatlarında yüzde 2,52 düzeyinde oldu.
Nisan ayına ilişkin fiyat artış piyasa beklentileri ING Bank'ta TÜFE'de yüzde 0,74, ÜFE'de yüzde 0,94, Gedik Yatırım'da TÜFE'de yüzde 0,85, Merkez Bankası'nın nisan ayı ikinci beklenti anketinde TÜFE'de yüzde 0,70 düzeyindeydi.
2010 Nisan ayında TÜFE yüzde 0,60 oranında, ÜFE de yüzde 2,35 artış yaşandı. Geçen yılın aynı döneminde fiyat artışları sırasıyla yüzde 0,02 ve yüzde 0,65 artış olmuştu. Buna göre aylık bazda enflasyon, geçen yıl nisan ayının TÜFE'de 0,58, ÜFE'de ise 1,70 puan artış gösterdi.
Öte yandan TÜFE'de nisan ayında endekste yer alan 446 maddeden 75 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 241 maddenin ortalama fiyatında artış, 130 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti.
ÜFE'de ise nisan ayında endekste bulunan toplam 779 maddeden 193 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 312 maddenin ortalama fiyatında artış, 274 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş oldu.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Nisan ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,09, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0,65 arttı.
Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0,70, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,80, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,77, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 0,85 arttı.
Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ile işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,90, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda yüzde 1,14 artış meydana geldi.
Nisan ayının zam şampiyonu kuru soğan
Nisan ayında en yüksek fiyat artışı sebze ürünlerinde görülürken kuru soğanın fiyatı yüzde 47,05, domatesin fiyatı da yüzde 24,15 oranında yükseldi.
TÜİK'in TÜFE bazlı verilerine göre, fiyat artışları geçen ay dana etinde yüzde 6,51, koyun etinde de yüzde 4,43 olarak belirlendi. Aynı dönemde fiyatı en çok düşen üç ürün yüzde 43,39 ile sivri biber, yüzde 39,95 ile patlıcan, yüzde 23,65 ile salatalık oldu.
Nisan ayında aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler ve değişim oranları şöyle oldu:
En yüksek artış gösteren Bir önceki aya göre
seçilmiş maddeler değişim oranı (Yüzde)
Kuru soğan 47,05
Domates 24,15
Hastane yatak ücreti 19,42
Etek 16,07
Erkek gömleği 13,77
Yurtiçi hafta sonu turları 12,65
Çocuk gömleği 12,05
Bayan ayakkabısı 11,82
Erkek takım elbisesi 11,31
Erkek ayakkabısı 9,21
Dana eti 6,51
Koyun eti 4,43
Sucuk 2,49
Kömür ücreti 2,07
Maden suyu ve sodası 1,49
Makarna 1,44
Margarin 0,99
Bisküvi 0,84
Mazıt 0,71
Şehirlerarası otobüs ücreti 0,70
Nisan ayında aylık olarak en az artış veya düşüş gösteren seçilmiş maddeler ve değişim oranları şöyle oldu:
En az artış veya düşüş gösteren Bir önceki aya göre
seçilmiş maddeler değişim oranı (Yüzde)
Ceviz içi 0,54
Kola 0,52
Benzin 0,45
Salça -0,64
Mücevher -0,78
Zeytinyağı -0,98
Yoğurt -1,00
Kaşar peyniri -1,11
Sabun -1,16
Beyaz peynir -1,25
Tüpgaz -1,50
Çamaşır için temizlik ve bakım ürünleri -2,27
Mercimek -2,74
LPG dolum ücreti -3,11
Süt -5,25
Yumurta -6,23
Telefon görüşme ücreti (sabit hattan GSM) -11,50
Salatalık -23,65
Patlıcan -39,95
Sivri biber -43,39
Tarım...
Nisan ayında tarımda fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 9,31, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 29,90 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,25 artış gerçekleşti. Tarım sektöründeki fiyatlarda 4 ayda ise yüzde 19,87 oranında artış görüldü.
Nisan ayında, tarımın alt sektörleri olan tarım, avcılık, ormancılıkta yüzde 9,59 fiyat artışı olurken, balıkçılıkta fiyatlar yüzde 2,76 oranında düştü.
Sanayi...
Sanayide fiyatlar, nisan ayında aylık bazda yüzde 0,83, yıllık bazda 6,47, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 0,90 artış gösterdi. Sanayide 4 aylık artış oranı ise 3,98 oldu.
Fiyatlar nisan ayında sanayi sektörlerinden madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,38, imalat sanayinde yüzde 0,92, elektrik, gaz ve suda yüzde 0,19 arttı.
Sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 8,98 ile büro makineleri imalatında yaşandı.
Nisanda fiyatlar, ham petrol ve doğalgaz çıkarımında yüzde 7,52, ana metal sanayinde yüzde 7,04, kağıt ve kağıt ürünleri imalatında yüzde 3,29, ağaç ve mantar ürünleri imalatında yüzde 1,97, kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünlerinde yüzde 1,81, giyim eşyası imalatında yüzde 0,95 oranlarında arttı.
Buna karşılık fiyatlar, taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünlerinde yüzde 2,06, motorlu kara taşıtı, römork, yarı römork imalatında yüzde 1,71, iletişim teçhizatı imalatında yüzde 1,04, kimyasal ürünlerin imalatında yüzde 1,21 oranlarında düştü.
Yıllık bazda fiyatlar
TÜİK verilerine göre, sanayinin alt sektörleri değerlendirildiğinde en yüksek yıllık artış, yüzde 50,30 ile ham petrol ve doğal gaz çıkarımında görüldü.
Bunu yüzde 38,86 ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri, yüzde 24,10 ile ana metal sanayi, yüzde 16,99 ile metal cevheri, yüzde 11,80 ile tıbbı, hassas ve optik aletler imalatı, yüzde 10,35 ile suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı izledi.
Buna karşılık aynı dönemde fiyatlar, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 13,32, iletişim teçhizatı imalatında yüzde 7, büro makineleri imalatında yüzde 4,91, makine ve teçhizat imalatında yüzde 3,26, diğer ulaşım araçlarının imalatında yüzde 3,29, tütün ürünleri imalatında yüzde 3,22 metal eşya sanayinde yüzde 2,83 oranlarında geriledi.
Nisan ayı itibariyle yıllık bazda fiyatlar, tarım, avcılık, ormancılıkta yüzde 29,85, balıkçılıkta ise 33,29 arttı.
Tüketici fiyatları
Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 10,58 ile giyim ve ayakkabıda gerçekleşti.
Nisan ayında endekste yer alan gruplardan lokanta ve otellerde yüzde 1,16, sağlıkta yüzde 0,93, ev eşyasında yüzde 0,66, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,14, konutta yüzde 0,12, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,02, ulaştırmada yüzde 0,05 fiyat artışı kaydedildi.
Fiyatlar, haberleşmede yüzde 4,83, eğlence ve kültürde yüzde 0,48, eğitimde yüzde 0,09,çeşitli mal ve hizmetlerde ise yüzde 0,05 düştü. Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış 43,03 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti.
Bunu yüzde 14,72 ile ulaştırma, yüzde 11,76 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 9,08 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 9,61 lokanta ve oteller, yüzde 6,14 ile konut, yüzde 6 ile eğitim, yüzde 5,48 ile eğlence ve kültür, yüzde 4,09 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 3,23 ile ev eşyası, yüzde 2 ile haberleşme, yüzde 0,62 ile sağlık izledi.
En yüksek fiyat artışı Ankara'da
Türkiye'de nisan ayı itibariyle, 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 1,19 ile Ankara oldu. Ankara'yı yüzde 1,14 ile Erzurum, Erzincan Bayburt bölgesi izledi.
Yıllık bazda ise en yüksek artış yüzde 12,15 ile Kayseri, Sivas ve Yozgat'ta görülürken, bunu yüzde 12,04 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan bölgesi, yüzde 11,48 ile de Balıkesir, Çanakkale bölgesi izledi.
Nisan ayı itibariyle aylık bazda İstanbul'da yüzde 0,70, yıllık bazda yüzde 9, Ankara'da ise sırasıyla yüzde 1,19, yüzde 10,14 fiyat artışı oldu. Fiyatlar İzmir'de, nisan ayında yüzde 0,80, yıllıkta da yüzde 11,18 arttı.
Türkiye'de geçen ay fiyatlarda en düşük artışın yaşandığı il yüzde 0,26 gerileme ile Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak bölgesinde yaşandı.